یکی از مهمترین مسائلی که در بازماندن جامعه اسلامی و دیگر جوامع از دیرباز تاکنون نقش ایفا می کرده، مساله عدم توجه به مساوات نژادی بوده است. دیرینه تاریخی گواه این مدعا است و متون تاریخی مالامال از این حقیقت تلخ است. در مقابل ان هر گاه برای همه نژادها به طور برابر فرصت ایجاد می کرده ان ها نه تنها در شکوفایی استعدادهای خود بلکه در توسعه چشمگیر جامعه سهم بسزایی داشته اند، تاریخ صدر اسلام مهر تاییدی بر این سخن است. ان گاه که پیامبر(ص) در جامعه نژادپرست، عقب مانده و به دور از تمدن حجاز برانگیخته شد در پرتو تعلیمات قرانی و تحت رهنمودهای رحمانی توانست ان چنان تحولی به وجود اورد که مانند ان در تاریخ بشر هرگز دیده نشده و نخواهد شد. پیامبر(ص) برای جاری ساختن مولفه مساوات نژادی در راستای پیشرفت و توسعه انسانی و مدنی زیر مولفه های ذیل را به کار بست: 1- همبستگی اجتماعی، 2- احیای جایگاه حقوقی و اجتماعی گروه‌های مورد تبعیض، 3- ارزش‌گذاری براساس فضایل اکتسابی و نه فضایل ذاتی، 4- مواجهه عادلانه و نیکوکارانه با همگان، 5- بستگی زناشویی در میان نژادهای گوناگون، 6- پایمردی بر محور نیکی و پارسایی، 7- ارزش‌گذاردن به دیگران با نهادینه ‌ساختن فرهنگ مشورت.