Shahed University

سمیت تنفسی اسانس گیاهی زیره سیاه (Carum carvi) روی شب پره مینوز برگ گوجه فرنگی، Tuta absoluta (Meyrick)(Lepidoptera: Gelechiidae)

Samira Goudarzvande Chegini | Habib Abbasipour | Jabber Karimi | Alireza Askarianzadeh

URL :   http://research.shahed.ac.ir/WSR/WebPages/Report/PaperView.aspx?PaperID=53954
Date :  2017/06/22
Publish in :     حفاظت گياهان - علوم و صنايع کشاورزي سابق


Keywords :absoluta, Lepidoptera, Gelechiidae

Abstract :
شب پره مینوز برگ گوجه فرنگی، Tuta absoluta (Meyrick)، یکی از افات مهم گیاهان خانواده Solanaceae خصوصا گوجه فرنگی در دنیا و ایران محسوب می¬شود. استفاده بیش از حد از حشره کش های شیمیایی به سرعت منجر به بروز مقاومت افت می¬شود. استفاده از ترکیباتی با منشا طبیعی مانند اسانس¬های گیاهی در کنترل افت جایگزین مناسبی برای حشره کش¬های شیمیایی محسوب می¬شوند. در این تحقیق، سمیت تنفسی اسانس زیره سیاه روی مراحل تخم، لارو سن دوم و حشره کامل مورد بررسی قرار گرفت. اسانس گیاه با استفاده از دستگاه کلونجر (Clevenger) به روش تقطیر با اب استخراج شد. غلظت¬های مختلف اسانس در دامنه بین20 تا 100، 3 تا 7 ، 1/0 تا 1 و 5/0 تا 1 میکرولیتر بر لیتر هوا به ترتیب روی مراحل تخم، لارو سن دوم درون تونل برگ، لارو سن دوم به صورت مستقیم و حشره کامل هر کدام با سه تکرار به همراه شاهد ازمایش شد و میزان تلفات بعد از 48 ساعت محاسبه گردید. نوع و میزان درصد ترکیبات گیاهی در هر کدام از اسانس ها با استفاده از دستگاه GC/MS تعیین گردید. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت اسانس، مرگ و میر هم افزایش یافت. تجزیه و تحلیل پروبیت داده¬ها نشان داد میزان LC50 برای تخم، لارو سن دوم درون برگ، لارو سن دوم بیرون برگ و حشره کامل به ترتیب 24/44، 652/4، 335/0 و 624/0 میکرولیتر بر لیتر هوا بود. در اسانس زیره سیاه ترکیبات Benzaldehyde, 4- (1- methylethyl) – (c) (29/21 درصد) و P- cymene (02/18 درصد) جزو ترکیبات شیمیایی عمده بودند. نتایج حاصل نشان داد اسانس زیره سیاه پتانسیل بالایی برای کنترل شب پره مینوز گوجه فرنگی در محیط¬های بسته دارد و برای حفاظت از محیط زیست و سلامت کاربران توصیه می¬شود.