هدف اصلی این پژوهش بررسی تحول در مفهوم »انسان اقتصادی« از مکتب تربیتی لیبرالیسم کالسیک تا نولیبرالیسم است. برای دستیابی به این هدف از روش تحلیل مفهومی )ارزیابی ساختار مفهوم( بهره گرفته شد. بررسی مفهوم انسان اقتصادی از لیبرالیسم تا نولیبرالیسم نشان داد گرچه لیبرالهای کالسیک مانند ادام اسمیت و جان استوارت میل، ایده انسان اقتصادی را طرح کردند، اما در مکتب اقتصادی نئوکالسیک و به دنبال ان نولیبرالیسم، شاهد ظهور مفهومی نوین از انسان اقتصادی هستیم. این انسان خودمحور، رقابتی، محاسبهگر و بیشینهساز سود است و بهعنوان »کارافرین رقابتی« در پی ارزشافرینی اقتصادی هر چه بیشتر است.درحالیکه متفکران نولیبرالیسم مانند گری بکر و جیمز بوکانن مدافع این تلقی از انسان اقتصادی هستند، فردریک هایک تلقی متفاوت انسانشناختی )انسان قانونی( را مطرح میکند که میتواند جایگزین انسان اقتصادی شود. او بر پایه تکامل فرهنگی و »نظم خودانگیخته«، بر غیریقینی بودن، فضای نابرابر، رقابت مبهم و نقش سنت بهعنوان هماهنگساز موثر فعالیتها تاکید دارد و انسان بهعنوان عامل عقالنی را در نظریه انسان اقتصادی نئوکالسیک را مورد نقد قرار میدهد. امروزه نولیبرالیسم بهعنوان »ذهنیت حکومتی« مبتنی بر مبانی انسانشناختی خاص )ترکیب برخی عقاید هایک با انسان اقتصادی( در نهادهای تربیتی روی به سیاستهای ایجابی و کنترلگر نهاده است.