Shahed University

study of the masonry kofi script of timuriperiod and its effects in the sign of contemporary writing(emphasizing on mosque of goharshad)

sepideh nosrati | Abdolreza Chareie

URL :   http://research.shahed.ac.ir/WSR/WebPages/Report/PaperView.aspx?PaperID=116604
Date :  2018/12/18
Publish in :    مطالعات هنر اسلامي

Link :  http://www.magiran.com/viewpdf.asp?no=1
Keywords :کوفي بنّايي، پايه کار، ساختار گرافيکي، دوره تيموري، نشانه نوشته.

Abstract :
چکیده قدیمیترین نوع خط کوفی، خطوط اجری است که به ان خطکوفیبنّایی میگویند. خطکوفیبنّایی همان خطمعقلی است. خطبنّایی یا معقلی نوعی خط کوفی زاویهدار به شمار می رود؛ که بر اساس خانههای شطرنجی طراحی شده و از ترسیم اشکال هندسی مانند: مربع، مستطیل، خطوط موازی و متقاطع ایجاد میگردد. این نوع کوفی در بناها و مساجد باستانی به خصوص دوره تیموری دیده میشود. در عصر تیموری از کاشیهای معرق، هفترنگ و همچنین خطمعقلی در تزیین بناها استفاده شده است. در بناهای باستانی، نوع ساده بنّایی فراوان دیده میشود؛ این مهم در تزیینات مسجد گوهرشاد مشهد به خوبی مشهود است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفیتحلیلی صورت گرفته؛ و با شناخت عوامل مهمی همچون ایجاد سواد وبیاض، نحوه خوانش، چگونگی حرکت حروف و همچنین پایهکار موجود در خط کوفیبنّایی، توانسته است؛ پایه ای مهم برای طراحی نشانهنوشتههای معاصر بیابد. اهداف پژوهش: 1 . اشنایی با خط کوفیبنّایی دوره تیموری و به ویژه بررسی شش کتیبه کوفیبنّایی مسجد گوهرشاد مشهد. 2 . شناخت ساختارحاکم برخط کوفیبنّایی مسجد گوهرشاد مشهد و تاثیر ان در نشانه نوشتههای معاصر. سوالات پژوهش: 1 . ایا میتوان خط کوفیبنّایی دوره تیموری و بهویژه شش کتیبهکوفیبنّایی مسجد گوهرشاد را از لحاظ ساختار گرافیکی بررسی کرد؟ 2 . چگونه میتوان از ساختارگرافیکی موجود در خطبنّایی دورهتیموری و بهویژه شش کتیبه کوفیبنّاییمسجد گوهرشاد، در نشانه نوشتههای معاصر بهره برد؟