The Jurisprudential-Legal Analysis of indicators of Judicial Justice in the Constitution of the Islamic Republic of Iran
Mostafa Masoudian
URL :
http://research.shahed.ac.ir/WSR/WebPages/Report/PaperView.aspx?PaperID=137503
Date : 2019/10/23
Publish in :
دانش حقوق عمومي
Link : http://mag.shora-rc.ir/
Keywords :عدالت قضايي، دادرسي، اصحاب دعوا، شاخص، قانون اساسي
Abstract :
عدالت قضایی از جمله حوزه های مهم عدالت اجتماعی و به معنای رعایت حقوق قانونی و شرعی اصحاب دعوا در فرایندهای مختلف دادرسی است. باتوجه به کیفی بودن مفهوم عدالت، امروزه اکثر کشورها به منظور سنجش و ارزیابی میزان تحقق عدالت در دستگاه قضایی شاخصهها و معیارهای عینی مختلفی را مشخص کرده اند. وجود شاخص در این حوزه ضمن انکه باعث جهتدهی سیاستگذاریها و برنامهریزیهای کلان دستگاه قضایی می¬شود، امکان ارزیابی عملکرد ان دستگاه در تحقق عدالت قضایی را فراهم می¬اورد.¬ لذا سوال اصلی پژوهش ان است که از دیدگاه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، شاخصههای سنجش و ارزیابی تحقق عدالت قضایی چیست و قانون¬گذار چه تمهیداتی جهت تضمین این شاخصهها پیش¬بینی کرده است؟ این مقاله که به روش توصیفی نگاشته شده بیانگر ان است که قانون اساسی در راستای تحقق عدالت قضایی، ضمن تعیین قوه قضائیه بهعنوان مسئول اجرای عدالت قضایی، بهمنظور سنجش میزان تحقق عدالت در دستگاه قضایی شاخصههایی را پیشبینی و تمهیداتی را برای تضمین هر یک از انها ذکر کرده است. از منظر قانون اساسی، در دسترس بودن دادگاه، حاکمیت قانون، استقلال قضایی، اتقان دادرسی، برابری طرفین و رعایت حقوق دفاعی اشخاص مهمترین شاخصههایی است که بهواسطهی ان میتوان میزان تحقق عدالت در دستگاه قضایی را مورد سنجش و ارزیابی قرار داد.