از مهمترین موارد در بیان هنرمندانه یک اثر هنری، شکل پنهانی زیرساخت ان بهشمار ‌میاید. این نقش بهخصوص در هنر نگارگری ایرانی قابل تامل است. بیان نمادین و هنرمندانهدراثاردوره صفوی بهصورتی انتظام یافتهدرنگارههای بسیاری متجلی شده است. ازجمله نگارههایی که در مکتب تبریز دوم بهتصویر کشیده شد، نگاره مستی الهوتی و ناسوتی بهقلم سلطانمحمد، دارای الیههای پنهان معنایی و نمادین بسیار است. پژوهش حاضر با هدف تبیین معانی عرفانی در شکل و ساختار نگاره مورد نظر و ارتباط ان با کل مجموعه درپی پاسخ به این سوال است: وجوه عرفانی چگونه در ساختار و ترکیببندی نگاره بازتاب یافته است؟ یافتههای موجود بهروش توصیفی- تحلیلی و روش جمعاوری دادهها بهصورت کتابخانهای انجام پذیرفته است. نتایج حاکی از ان است که روند شکلگیری نگاره با ساختاری انتظام یافته، حاوی نگرشی روحانی و جلوههای مختلف عرفانی ّن اصل کثرت در عین وحدت است. است که در قالب تصاویر مبی