بهمنظور بررسی اثر قطع ابیاری و محلولپاشی با کیتوزان و نانوکود فسفر بر عملکرد و اجزای عملکرد و کیفیت دانه ارقام کنجد بعد از - کشت گندم، ازمایشی بهصورت اسپلیتپلات فاکتوریل در سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه شاهد تهران در سالهای زراعی 95 1395 انجام شد. عوامل ازمایش شامل قطع ابیاری در سه سطح بر اساس مراحل فنولوژیکی، عدم تنش (ابیاری نرمال)، - 1394 و 96 قطع ابیاری در 50 درصد دانهبندی و گلدهی در کرتهای اصلی و محلولپاشی در چهار سطح شامل عدم محلولپاشی، نانو کلات فسفر (دو در هزار)، کیتوزان (سه در هزار) و ترکیب نانو کلات فسفر+کیتوزان و دو رقم اولتان و ناز تک شاخه کنجد در کرتهای فرعی بودند. 3 گرم) به دست امد. بیشترین عملکرد دانه در سال / نتایج نشان داد بیشترین وزن هزار دانه در سال اول ازمایش و رقم اولتان ( 10 ،2821/ دوم، تحت شرایط بدون تنش و تنش متوسط و محلولپاشی با نانو کلات فسفر بهتنهایی یا در ترکیب کیتوزان (به ترتیب 8 2904 کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد. بهطورکلی در بین سطوح مختلف تنش خشکی، تنش شدید (ابیاری تا / 2808/4 و 5 ،2572/4 50 درصد گلدهی) منجر به کاهش معنادار میانگین عملکرد دانه (بیش از 50 درصد) گردید، ولی تنش خشکی متوسط (ابیاری تا 50 2904 کیلوگرم در / درصد دانهبندی) بهخصوص در شرایط استفاده از ترکیبات کیتوزان و نانو کود فسفر دارای بالاترین عملکرد دانه ( 5 57 درصد) بود. در مقایسه بین دو رقم، / هکتار) بود. درصد روغن دانه در سال دوم تحت شرایط عدم تنش دارای بالاترین میانگین ( 02 731 کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد. میزان اسیدهای / 858 و 7 / بیشترین و کمترین عملکرد روغن به ترتیب در رقم ناز و اولتان ( 4 9 درصد) / 12 و 3 / چرب اشباع (پالمیتیک و استئاریک) در تیمار عدم محلولپاشی در رقم اولتان دارای بالاترین میانگین (به ترتیب 5 24 درصد) در این تیمار مشاهده شد. بهطورکلی استفاده از نانو کود فسفر به / و برعکس، کمترین محتوای اسید چرب لینولئیک ( 88 همراه کیتوزان باعث افزایش کمی و کیفی عملکرد دانه کنجد گردید و منجر به افزایش شاخصهای رشدی و کیفی در شرایط تنش خشکی شد