Shahed University

Mid?d al-Khut??: A Fictitious Treatise Ascribed to M?r ?Al? Hiraw?

Amin Iranpoor

URL :   http://research.shahed.ac.ir/WSR/WebPages/Report/PaperView.aspx?PaperID=159286
Date :  2020/09/22
Publish in :    گلستان هنر (در تاريخ هنر و معماري ايران‌ زمين)

Link :  http://golestanehonar.ir/article-1-275-fa.html
Keywords :مداد الخطوط، ميرعلي هروي، جعل، مجنون رفيقي هروي، سواد الخط

Abstract :
«مداد الخطوط» یکی از رسالات مشهور در اموزش خوشنویسی است که به‌واسطه انتساب ان به میرعلی هروی در میان محققان و خوشنویسان معاصر اعتبار یافته و مورد استفاده و استناد مکرر قرار گرفته است. مقاله حاضر به بازشناسی اعتبار و اصالت این رساله می‌پردازد و مسئله انتساب و جایگاه این رساله را در تاریخ خوشنویسی بررسی می‌کند. طبق این بررسی، «مداد الخطوط» رساله‌ای جعلی به‌نام میرعلی هروی است که متن ان اقتباسی ناشیانه و اشفته از دیگر رسالات خوشنویسی است. عمده متن این رساله برگرفته از «سواد الخط» مجنون رفیقی هروی است که با مطالبی از دیگر رسالات خوشنویسی، از جمله «رسم الخط» مجنون رفیقی هروی، «اصول خط» عبدالله صیرفی، و «اصول و قواعد خطوط سته» از فتح‌الله سبزواری امیخته شده است. باور به اصالتِ «مداد الخطوط» تحلیل‌هایی نادرست را به‌ویژه درباره احوال و اثار میرعلی هروی و سلطانعلی مشهدی از سوی محققان خوشنویسی رقم زده است.