امریکا همزمان با اشغال نظامی عراق، اقدام به ایجاد ساختارهایی در ابعاد چهارگانه نظامی ـ امنیتی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ـ اجتماعی کرد. دیری نپایید که این اقدامات اثر خود را بر امنیت ملی عراق گذاشت. هدف از نگارش این مقاله بررسی ساختارسازی امریکا در عراق در ابعاد چهارگانه مذکور و نقش ان بر امنیت ملی این کشور است. روش انجام این پژوهش از نوع تحلیل اسنادی بوده و گرداوری داده‌ها با ابزار فیش‌برداری کتابخانه‌ای و ازطریق مطالعه کتب، نشریات تخصصی، مقالات اینترنتی، پایان‌نامه‌های دانشجویی و پژوهش‌ها و گزارش‌های ارگان‌های رسمی جمهوری اسلامی ایران پیرامون این موضوع است. یافته‌های این پژوهش بیانگر ان است که امریکا با ایجاد ساختارهای موثر در عراق، نفوذ خود را در این کشور نهادینه و تعمیق سازد و مسیری ایجاد نماید تا استقلال و امنیتی ملی عراق در رهان و گرو تامین منافع امریکا قرار گیرد. در این راستا در بعد نظامی ـ امنیتی، امریکا اقدام به تاسیس نهادهایی چون پلیس و ارتش عراق، وزارت دفاع، نیروهای مرزبانی و نیروی دفاع مدنی عراق کرد. در بُعد سیاسی، تشکیل شورای حکومت انتقالی، ایجاد شوراهای استانی و کمیساریای عالی مستقل انتخابات توسط امریکا ایجاد شد. این در‌حالی است که در بعد اقتصادی، ساختارسازی در حوزه انرژی، ایجاد صندوق توسعه عراق، احیای بانک مرکزی و تاسیس بانک تجارت عراق ازجمله نهادهای اقتصادی ایجادشده توسط امریکا هستند. مهم‌ترین نهادی که امریکا در بعد فرهنگی ـ اجتماعی در عراق ایجاد نمود، ساختارهای مبتنی بر جامعه مدنی به‌ویژه سمن‌هاست.