Comparative study of the image of catapult war tools in the manuscript of the Ilkhanid Jami ? al-taw?r?kh with the scientific mechanism of tools in scientific sources
Seyed Reza Hoseini | Sahar Zekavat
URL :
http://research.shahed.ac.ir/WSR/WebPages/Report/PaperView.aspx?PaperID=159565
Date : 2022/03/16
Publish in :
تاريخ علم
Link : https://jihs.ut.ac.ir/article_87167.html
Keywords :ابزار جنگي ايلخانيان جامع التواريخ رشيدي منجنيق
Abstract :
منجنیق ابزاری جنگی است که در اوایل دوران اسلامی و پیش از ابداع توپ کاربرد بسیاری داشته است. در نگارههایی از نسخۀ جامع التواریخ رشیدی متعلق به دورۀ ایلخانی، تصاویری از این ابزار جنگی در صحنههای مختلفی مصور شده است. بنا بر این شناسایی چگونگی بازنمایی، کیفیت بصری و نقش ابزار منجنیق در نگارههای نسخۀ جامع التواریخ ایلخانی و نیز شناخت میزان پایبندی نگارههای ان به اصول علمی در مصورسازی ابزار منجنیق و تمهیدات اتخاذشده از سوی نگارگران انجام شده است. بر این اساس پرسشهای پژوهش عبارتند از: 1- نقش ابزار منجنیق در نگارههای جامع التواریخ چگونه بازنمایی و مصور شده است؟ 2- کیفیت بصری منجنیق در نگارههای جامع التواریخ چگونه است؟ 3- نگارههای جامع التواریخ ایلخانی تا چه اندازهای به اصول علمی پایبند بودهاند؟ این پژوهش به شیوۀ توصیفی-تحلیلی با رویکرد تطبیقی و با بهرهگیری از منابع اسنادی و کتابخانهای انجام شده و نمونههای مورد بررسی پنج نگاره از نسخۀ جامع التواریخ متعلق به دورۀ ایلخانی است که به روش غیراحتمالی و هدفمند انتخاب شدهاند و این موارد با دو نمونه از تصاویر منابع علمی یعنی کتاب الاسلحه و الات القتال اثر احسان هندی و کتاب الانیق فی المناجنیق اثر ابن ارنبغا الزردکاش و چهار نمونه از اثار موجود در موزۀ تاریخ علم و تکنولوژی اسلامی استانبول مقایسه شدهاند. در این مقایسه، تصاویر منجنیقهای مصور شده در نگارههای نسخۀ جامع التواریخ رشیدی بر اساس ساز و کار علمی این ابزار جنگی واکاوی شده است و میزان پایبندی نمونههای مصور شده به ساختار علمی ابزار سنجیده شده است. نتایج پژوهش نیز نشان میدهد نگارگران بر ساز و کار علمی ابزار منجنیق اشراف کامل و دقیقی نداشتهاند و صرفاً به تصویرپردازی ظاهری ان اقدام کردهاند و همچنین بررسی نمونهها حاکی از ان است که همۀ نمونهها براساس منجنیق نوع عربی یا فارسی و ترکی تصویر شدهاند و انواع رومی یا فرنگی و نیز سلطانی در بین نمونهها دیده نمیشود.
Files in this item :
Download |
Name :
159565_17728628890.pdf
|
Size :
2Mb
|
Format :
PDF
|