Shahed University

Scenarios of order in the Middle East until 2030 with emphasis on the activism of Iran and Saudi Arabia

َAyub Nikunahad | Zahed Ghaffari Hashjin

URL :   http://research.shahed.ac.ir/WSR/WebPages/Report/PaperView.aspx?PaperID=159570
Date :  2022/05/22
Publish in :    مطالعات روابط بين الملل- پژوهشنامه روابط بين الملل سابق

Link :  http://prb.iauctb.ac.ir/article_692102_25b86ea090c2f1e15a1fb337670627df.pdf
Keywords :نظم منطقه‌اي خاورميانه، مجموعه امنيت منطقه اي، سناريونويسي، ايران، پيشران ها.

Abstract :
هدف: بعد ازپیروزی انقلاب اسلامی، یکی از پایدارترین مدل¬های نظم منطقه¬ای در خاورمیانه، رقابت بین دو نظم انقلابی¬گری با محوریت جمهوری اسلامی ایران و نظم غرب¬گرا با محوریت امریکا و بازیگری عربستان سعودی وهمپیمانان منطقه¬ای و فرامنطقه¬ای ان بوده است. با این وجود، با توجه به سیال بودن و پرشتاب بودن تحولات در این منطقه، ظهور بازیگران رسمی و غیررسمی جدید، محیط پیچیده و اشوبناک منطقه و به تبع ان، وجود عدم قطعیت‌های متعدد نمی¬توان از تثبیت کامل این الگوی نظم دوقطبی در منطقه خاورمیانه سخن به میان اورد و ممکن است نظم منطقه‌ای خاورمیانه در بازه زمانی ده سال اینده دستخوش دگرگونی¬های بسیاری گردد. پژوهش پیش روی درصدد پاسخگویی به این پرسش اصلی است که سناریوهای اینده نظم منطقه¬ای خاورمیانه تا سال 2030 چگونه خواهند بود و سناریوی مطلوب برای جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در ذیل این الگوهای نظم منطقه¬ای کدام است؟ روش : درجهت پاسخ به سوالات با رویکرد اینده پژوهی از روش شناسایی و تحلیل پیشران¬های اثرگذار بر شکل¬دهی به نظم منطقه¬ای و همچنین شناسایی شگفتی سازها و نشانک های ضعیف از طریق مصاحبه خبرگان واز طریق نرم افزار میک مک استفاده شده است. یافته ها: یافته¬های پژوهش منطبق بر اثرگذاری پیشران¬های کلیدی و تحلیل بلوک بندی های قدرت در این منطقه بیانگران است که طیف وسیعی از سناریوها را می¬توان درخصوص نظم منطقه‌ای خاورمیانه مطرح ساخت اما مطلوب¬ترین نظم برای ایران هژمونی نظم انقلابی گری و محتمل¬ترین سناریو برای جمهوری اسلامی، تداوم سناریوی موازنه قوا در این منطقه است.در مقابل مطلوبترین سناریو برای نظم غرب¬گرا هژمونی نظم غربی-سلفی(بامحوریت عربستان سعودی) و محتمل ترین سناریو برای نظم غرب¬گرا نیز تداوم سناریوی نظم موازنه قواست.