گیاهTanacetum pinnatum Boiss. چندساله و بومی ایران از خانواده ستارهاسا (Asteraceae) می‌باشد. این گیاه به عنوان ضد الرژی و ضد التهاب و برای درمان برخی از مشکلات گوارشی استفاده می­شود. همچنین اسانس این گیاه دارای ترکیبات انتی اکسیدانی و ضد باکتری می­باشد. در این تحقیق ابتدا اندام هوایی گیاه در مرحله گلدهی کامل به‌طور تصادفی از چهار استان تهران، البرز، همدان و کرمانشاه از اواسط خرداد تا اواسط مرداد ماه سال 1395 جمعاوری شدند. پس از خشک شدن، عمل اسانسگیری با استفاده از روش تقطیر با اب به کمک دستگاه کلونجر انجام شد. در نهایت پس ازابگیری از اسانس با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگرافی متصل به طیف­سنجی جرمی تجزیه شیمیایی انجام شد. اثر جمعیت بر میزان اسانس برگ و گل (P0.01) معنی­دار بود که به نظر می‌رسد به‌دلیل فاکتورهای جغرافیایی و نوع اقلیم بوده است. تعداد 50 ترکیب با توجه به نتایج GC/MS در اسانس گل و برگ جمعیت‌ها شناسایی شد که 13 ترکیب دارای بیشترین فراوانی در بین جمعیت‌ها و بیشترین درصد در اسانس برگ و گل بودند. گروه‌بندی جمعیت‌ها بر اساس ارزیابی فیتوشیمایی انها با پراکنش جغرافیایی انها مطابقت نداشت. اما در هر حال مناطقی که جمعیت­ها دارای میزان ژرانیل استات1، بتا اودسمول2 و کوبنول بالاتری در گل و برگ بودند، از متوسط بارندگی سالیانه و ارتفاع بیشتر، متوسط ساعت افتابی و درجه حرارت سالیانه کمتری برخوردار بودند (جمعیت 1 و 4). در حالی­که در مناطقی که جمعیت­ها دارای میزان بالاتری الفا کادینن3 در گل بودند، دارای بیشترین متوسط رطوبت نسبی، کمترین میزان بارندگی و درجه حرارت سالیانه بودند. جمعیت 1 دارای بیشترین میزان بتا اودسمول گل و جزو جمعیت هایی بود که بین میزان اسانس گل و برگ و اجزای اسانس همبستگی مثبت نشان داد. در نتیجه بهترین جمعیت در رویشگاه طبیعی جمعیت 1 بود.