هدف این مقاله ارایه الگویی برای تربیت سیاسی و اجتماعی متناسب با وضعیت کشور است. در این راستا سوال اصلی پژوهش این است که در ادبیات نظری ساحت تربیت سیاسی ـ اجتماعی، مهمترین الگوها و رویکردهای نظری کدام است؟ و الگوی نظری مناسب برای تربیت سیاسی ـ اجتماعی نظام اموزش و پرورش جمهوری اسلامی چیست. روش تحقیق، تحلیل کیفی (غیر تجربی) است. در این زمینه شانزده الگوی نظری از جمله رویکرد اموزش مستقیم سیاسی مدنی، رویکرد مدارس دموکراتیک، رویکرد اسیب شناسی اجتماعی، رویکرد قانون ـ محور، رویکرد نظامدار، الگوی فردگرایانه و لیبرالی، الگوی جمهورگرایانه و نولیبرالی، الگوی فمینیستی، الگوی شهروند جهانی، الگوی شهروند زیست بومی، رویکرد انتقال فرهنگی، رویکرد شهروندی دموکراتیک و رویکرد تغییر اجتماعی شناسایی شد که کلا در دو رویکرد جامع محافظه کار و پیشرفتگرا قابل تقسیم است. در این میان رویکرد تربیت شهروندی فضیلتگرای ارتباطی به عنوان رویکرد پیشنهادی برای تربیت سیاسی اجتماعی جمهوری اسلامی معرفی شده است. انتخاب تعبیر شهروندی در این رویکرد به لحاظ اهمیت کلیدی ان در مباحث مربوط به تربیت سیاسی و اجتماعی است.