اغلب رس­ها، درحالت طبیعی به دلیل دارا بودن ظرفیت تبادل کاتیونی قادر به جذب انیون ها نمی­باشند. می­توان با تغییر در سطح کانی رس و جذب کاتیون­های الی، خصوصیات رس­ها را تغییر داده و انها را برای جذب انیون­ها مناسب گرداند. رس­های الی (organoclay)، کانی­های رسی طبیعی هستند که با مواد پلیمری اصلاح شده و برای اهداف خاصی استفاده می­شوند.در این تحقیق از کانی بنتونیت در اندازه نانو برای ساخت رس الی به ­­منظور حذف فسفات از محیط­های ابی استفاده گردید.جداسازی نانو ذرات بنتونیت با استفاده از روش سانتریفیوژ انجام و از سورفکتانت کاتیونی هگزادسیل­تری­متیل­امونیوم بروماید (HDTMA) برای ساخت نانوبنتونیت الی استفاده گردید. بنتونیت الی در دو سطح سورفکتانت 100 و 200 درصد ظرفیت تبادل کاتیونی تهیه و کارایی حذف فسفات در 8 سطح 20 ،40 ، 60 ، 80 ، 120، 160 و 200 میلی­گرم برلیتر غلظت اولیه فسفات بررسی گردید. نتایج نشان داد که سطوح غلظت اولیه فسفات و سورفکتانت تاثیر معنی داری بر کارایی حذف فسفات از محیط ابی دارند(01/0p≤). نانوبنتونیت الی شده با HDTMA، جاذب بسیار خوبی برای حذف فسفات از محیط­های ابی است، به طوری که راندمان جذب ان در غلظت­های کم فسفات، حدود 99 درصد و در غلظت­های زیاد، حدود 65 درصد می­باشد. نانوبنتونیت الی تهیه شده با غلظت سورفکتانت200درصد ظرفیت تبادل کاتیونی دارای راندمان بالاتری نسبت به غلظت 100درصد ظرفیت تبادل کاتیونی می­باشد.