شته جالیز، Aphis gossypii Glover (Hemiptera: Aphididae) یک گونه پلی¬فاژ و همه¬جازی است که به صورت گسترده در مناطق معتدل و گرمسیر انتشار دارد. در حال حاضر برای مبارزه با این افت از سموم شیمیایی پرخطر که دارای اثرات زیست محیطی هستند و روی موجودات غیرهدف هم تاثیر می¬گذارند، استفاده می¬شود. بنابراین برای مقابله با این وضعیت باید به فکر راهکارها و جایگزینی مناسب و ایمن برای مبارزه با این افت باشیم. اسانس¬ها گروهی از روغن-های گیاهی هستند که بدون اثرات جانبی قابل¬استفاده برعلیه افات خصوصاً فضاهای بسته مثل گلخانه¬ها هستند. در این تحقیق سمیت تنفسی اسانس¬های گیاه نعناع فلفلی (Mentha pipertia L.)، پونه کوهی (Mentha longifolia L.) و اویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) روی مراحل پورگی و بالغ شته جالیز مورد بررسی قرار گرفت. ازمایشات زیست¬سنجی در قالب ازمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با پنج غلظت و در سه تکرار و برای هر تکرار 10 نمونه پوره سن اخر و شته بالغ انجام گردید. کلیه ازمایشات در شرایط ثابت دمایی 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام گردید. نتایج نشان داد که میزان LC50 اسانس¬های نعناع فلفلی، پونه کوهی و اویشن دنایی بر پوره¬های شته جالیز به ترتیب برابر با 056/0، 059/0 و 0087/0 و بر شته¬های بالغ به ترتیب برابر با 023/0، 0081/0 و 0016/0 میکرولیتر بر لیتر هوا می¬باشد. با افزایش غلظت هر سه اسانس، میزان مرگ و میر هم افزایش پیدا کرد. اویشن دنایی در مقایسه با دو اسانس دیگر سمیت بیشتری بر پوره و شته بالغ داشت. بنظر می¬رسد استفاده از اسانس¬های فوق خصوصاً در شرایط گلخانه¬ای می¬تواند منجر به کنترل تلفیقی افت گردد.