Shahed University

تاثیر اندیشه‌های کلامی شیخ صدوق در گزارش روایات: مطالعه موردی زیارت‌نامه‌های امام کاظم? و امامان عسکریین?

Rasul Mohammadjafari

URL :   http://research.shahed.ac.ir/WSR/WebPages/Report/PaperView.aspx?PaperID=85106
Date :  2018/05/14
Publish in :    علوم حديث


Keywords :شيخ صدوق، انديشه‌هاي کلامي، بدا، نقل روايت، زيارت‌نامه‌، امام کاظم?، امامان عسکريين?.

Abstract :
از برجسته‌ترین محدثان تاریخ حدیث شیعه، شیخ صدوق است که تلاش وافری در گرداوری روایات و عرضه انها به جامعه علمی داشته است. شیوه صدوق در گزینش و نقل احادیث -بسان هر محدثی- معلول متغیرهای مختلفی بوده است، به نظر می‌رسد از جمله انها باورهای کلامی وی است. جهت اثبات این گمانه، پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی کیفیت انعکاس زیارت‌نامه‌های امام کاظم و امامان عسکریین را در اثار صدوق مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. بر اساس یافته‌های پژوهش به نظر می‌رسد که صدوق به هنگام گزارش این دو زیارت‌نامه، فقره‌ای از انها -که بر وقوع بدا در شان این سه امام معصوم دلالت دارد- اسقاط کرده است، دلیل ان نیز ظاهرا استنباط رخ داد بدا در امامت از فقرات مزبور است. این در حالی است که فقره زیارت‌نامه امام کاظم به وقوع بدا در امامت دلالت نداشته و از ان بدا در تصور مردم -که اعتقاد انان به جانشینی اسماعیل و ازاله این تصور و استقرار ان در امامت امام کاظم بوده است- را می‌توان فهمید. طلایه‌دار این فهم نیز خود صدوق بوده که این فقه‌الحدیث را در خصوص روایات بدا درباره اسماعیل -برادر امام کاظم- مطرح کرده است، اما ان را به فقره مزبور تعمیم نداده است. فقره زیارت‌نامه امامان عسکریین، نیز محل بحث است؛ درباره امام حسن عسکری بدائی مشابه بدا امام هفتم مطرح است، اما بدا در شان امام هادی، قابل توجیه نیست، لذا احتمالا صدوق در عدم نقل فقره مذکور، صحیح عمل کرده است.



Files in this item :
Download Name : 85106_9455787236.pdf
Size : 312Kb
Format : PDF