Shahed University

Nature and Persian Folktales; from the Ecocriticism Approach

Farideh Davodimoghadam | Mahboubeh Khorasani

URL :   http://research.shahed.ac.ir/WSR/WebPages/Report/PaperView.aspx?PaperID=85665
Date :  2019/09/21
Publish in :    فنون ادبي

Link :  http://ensani.ir/fa/article/406408/D8B7D8A8DB8CD8B9D8AA-D8AFD8B1-D982D8B5D987-D987D8A7DB8C-D8B9D8A7D985DB8CD8A7D986D987-D8A7DB8CD8B1D8A7D986DB8C-D8A7D8B2-D8AFDB8CD8AFDAAFD8A7D987-D986D982D8AF-D8A8D988D985-DAAFD8B1D8A7
Keywords :طبيعت، قصه عاميانه، نقد بومگرا

Abstract :
نقد بوم¬گرا از رویکردهای نسبتاً جدید در نقد ادبی است که دو پرسش بزرگ را مطرح می¬کند: یکی اینکه محیط زیست و طبیعت در شکل¬گیری هر اثر ادبی چه نقش یا نقش¬هایی بازی می¬کند؟ و دوم اینکه هر اثر ادبی چه دیدگاه و رویکردی نسبت به محیط زیست ارائه می¬دهد؟ می¬توان گفت، قصّه¬ها متن مناسبی برای پاسخ دادن به این دو پرسش بزرگ هستند؛ طبیعت چنان در تاروپود قصّه¬های عامیانه تنیده شده است که می¬تواند جزو کنش¬های اغازین قصّه قلمداد گردد. در پرداختن به پرسش دوم نیز می¬توان گفت که انعکاس طبیعت در قصّه؛ قدسی، جادویی، نجات¬بخش، یاریگرانه و همه-جاحاضر است، چنانکه تقریباً هیچ قصّه¬ای از عناصر طبیعت خالی نیست. اگر در ژانرهای دیگر، حضور طبیعت تلویحی، غیرمستقیم و گذرا و نامعین است، مسلماً در قصّه¬ها، محیط زیست امری ثابت و معین است و در فرایند روایت نقشی بنیادین بازی می¬کند. روش تحقیق این مقاله، تحلیل محتوای کیفی از نوع مضمونی است که به خوانش بوم¬گرایانۀ قصّه-های عامیانه می¬پردازد و به این نتیجه می¬رسد که افزون بر جلوۀ طبیعت با دو وجه مقدّس و جادویی در قصّه¬ها، وفور گیاهان جادویی و دیگر عناصر طبیعت که یاریگر قهرمانان می¬شوند، چه به صورت مستقیم و چه به صورت بهره¬دهی و نعمت¬بخشی، قهرمانان را در صلح و اشتی با طبیعت نگاه می¬دارد و قصّه¬خوان امروزی نیز با دقت در ان احترام به طبیعت و پاسداشت ان را وظیفۀ خود می¬داند و از اشتیاق مخربش به تسلط منفی بر طبیعت می¬کاهد.